![]() |
||||||||||||||||||
|
Wybór nadajnikaZAGADNIENIE:
Wybór nadajnika RC dla początkującego modelarza nie jest łatwy, szczególnie jeśli chcemy wybrać "coś dobrego" i nie wydać na to wszystkich swoich oszczędności. Przypomina mi się stare powiedzenie: aby kupić dobrze i tanio, trzeba kupić dwa razy, które bardzo dobrze opisuje niniejsze zagadnienie.
W poradniku przedstawię dwie różne drogi, które można wybrać przy wyborze aparatury do zdalnego sterowania:
W obu przypadkach przedstawię orientacyjne ceny zakupu nadajników. Wstępnie założę budżet w okolicach 1000zł.
ZAKUP NADAJNIKA - CO WARTO WIEDZIEĆ?Do niedawna prawie wszystkie nadajniki modelarskie pracowały na częstotliwości 35MHz (przeznaczone tylko dla modeli latający) i 40MHz - takie nadajniki poznamy po długiej antenie. Aktualnie zostały one prawie całkowicie wyparte przez łączność w paśmie 2,4GHz - zewnętrzne anteny przypominają baciki z routerów internetowych.
Systemy nowego typu (2,4GHz) charakteryzują się łącznością dwukierunkową, nadajnik i odbiornik cały czas komunikują się ze sobą. Mogą w tym czasie zmieniać kanały, na których się komunikują oraz przekazywać dodatkowe dane (telemetria). Każde polecenie do odbiornika jest podpisane cyfrowo przez nadajnik, dzięki czemu nie ma zakłóceń w postaci przypadkowych ruchów serw!
Podczas zakupu nadajnika przyjmijmy, że będziemy latać na paśmie 2,4GHz. a więc kupowany nadajnik powinien być przystosowany do nadawania w tym paśmie. Jeżeli kupimy inny nadajnik, to i tak nic straconego. Możemy dokupić osobno moduł nadawczy 2,4GHz i zamontować w nadajniku (Opis montażu modułu JETI w nadajniku Graupner MC-16/20).
W zależności od indywidualnych preferencji kupującego będziemy wybierać między nadajnikiem pulpitowy a kokpitowym ("jeż"). Osobiście preferuję nadajniki pulpitowe (oczywiście z pulpitem), można na nim wygodnie oprzeć ręce a schowki po bokach zmieszczą sporo przydatnych narzędzi.
Polecam kupno nadajnika z dużym graficznym wyświetlaczem - ułatwi nam to programowanie. Warto również spojrzeć na dostępność instrukcji obsługi nadajnika - przed zakupem poszukajmy jej w internecie i zobaczmy jak jest szczegółowo opracowana. Podczas wyboru zwróćmy uwagę w jakim MODE jest nadajnik, tzn. czy drążek gazu jest po lewej stronie (MODE 2, MODE 4) czy po prawej (MODE 1, MODE 3). Wybierajmy i uczmy się latać w takiej konfiguracji jak osoby z okolicy - wtedy będzie łatwiej poprosić taką osobę o oblatanie modelu lub pomoc w nauce latania. ![]() ![]() NADAJNIK UŻYWANY Z GÓRNEJ PÓŁKITa droga przeznaczona jest dla modelarzy, którzy mają już pewne doświadczenie i rozeznanie w rynku aparatur RC - np. dzięki osobom z modelarni, lotniska modelarskiego lub po prostu wśród znajomych. W przeciwnym wypadku zapraszam od razu do drugiej części poradnika: Zakup nadajnika budżetowego.
Nie da się ukryć, że kupno używanego nadajnika wiąże się z dużym ryzykiem: nie znamy historii nadajnika, nie mamy już gwarancji producenta, a w przypadku zakupu przez internet, faktyczny stan możemy ocenić dopiero po otrzymaniu przesyłki.
W nadajnikach są elementy, które się zużywają (szczególnie części mechaniczne, np. potencjometry), z tego powodu wybierając używane radio bierzmy tylko producentów z wyższe półki. W mojej subiektywnej ocenie warto brać pod uwagę produkty tych producentów: Graupner, JR, Futaba, Multiplex, JETI i ew. Hitec. Kupując używany nadajnik musimy wiedzieć w jaki sposób następuje łączność z odbiornikiem, czyli tak jak pisałem wcześniej: czy mamy jednostronną łączność w paśmie 35/40 MHz czy obustronną przy częstotliwości 2,4GHz. Spójrzmy ile kanałowy jest nadajnik, który kupujemy. Absolutne minimum przy używanym radio to 6 kanałów, najlepiej będzie szukać czegoś co będzie miało już ich 8. Pozwoli nam to na sterowanie samolotem z klapami i np. oświetleniem lub dużym motoszybowcem z zaawansowaną mechaniką płata Szukając konkretnego egzemplarza na aukcjach internetowych lub na forach modelarskich zobaczmy co jest w zestawie oprócz samego nadajnika, tj. czy sprzedawca do zestawu dołącza odbiorniki, serwomechanizmy, pulpit, szelki itp. Warto szukać bogatego zestawu - w niewiele większej cenie niż za sam nadajnik dostajemy cały komplet. Jeżeli czegoś nie potrzebujemy - będzie można odsprzedać. Warto również zwrócić uwagę na to czy sprzedawca do radia dołącza oryginalne pudełko, instrukcję obsługi, dowód zakupu, walizkę itp. Takie z pozoru nieistotne drobiazki mówią nam o tym jak poprzedni użytkownik dbał o swoje radio. Na koniec przedstawię zakup używanych nadajników na swoim przykładzie:
Pierwszy nadajnik, którym używałem do sterowania modelami RC był wypożyczony z modelarni. Gdy miałem pewność, że modelarstwo mnie wciągnęło, kupiłem własny nadajnik (używany), który używałem ok. 10 lat.
W 2011 roku, również na niemieckiej aukcji kupiłem kolejny nadajnik: Graupner MC-22S z zainstalowanym modułem 2,4GHz (również JETI). W między czasie korzystałem również z nadajnika Graupner FM414 (radio bez możliwości programowania) do nauki latania (był to nadajnik dla ucznia), potem jego rolę przejął wcześniej opisany Graupner MC-16/20. Około roku temu na potrzeby nauki latania kupiłem nadajnik Graupner/JR MX-16S, który kosztował mnie około 200zł.
Podsumowując:
NADAJNIK BUDŻETOWYJak wspomniałem na początku poradnika, przyjąłem budżet na zakup nadajnika w wysokości 1000zł. Z jednej strony taki wydatek może wydawać się bardzo duży, jednak z drugiej strony, patrząc na topowych producentów, jest to kwota bardzo mała.
Przejrzałem co oferują "renomowani" producenci, w ofercie Graupnera trafiłem na radio MX-12 HOTT, jest to radio 6-cio kanałowe z teoretycznie dużymi możliwościami.
Przy wyborze swojego pierwszego nadajnika początkujący modelarz nie wie jeszcze, w którą stronę będzie szedł, nie wie jakimi (i w zasadzie również nie wiadomo czy) modelami będzie się zajmować, a co za tym idzie jaki nadajnik będzie dla niego najlepszy. W takim przypadku wydawanie dużych pieniędzy na radio jest ryzykowne.
W odpowiedzi na to przychodzą produkty azjatyckie, które proponuję dużo tańsze rozwiązania. Ich jakość, niezawodność i trwałość pozostawiają wiele do życzenia, jednak pozwalają na poczucie smaku latania modelami RC.
Przez ostatnie kilka lat bardzo dużą popularność zyskał nadajnik Turnigy 9X.
Jednak mimo tych wad uważam, że jak ktoś chce kupować nowy nadajnik, to Turnigy 9X jest idealnym nadajnikiem na początek przygody z modelarstwem. Oczywiście należy mieć świadomość, że po 2-3 latach (o ile hobby wciągnie) nadajnik trzeba będzie wymienić na lepszy model, bardziej niezawodny i przyjazny w użytkowaniu.
Powyższa aparatura niedawno dorobiła się następcy: Turnigy 9XR PRO.
Powyższe nadajniki (i ich klony) są również dostępne w kilku polskich sklepach internetowych. © Jacek Owczarczak, XI 2015
|
![]() |
||||||||||||||||
©2003-2022
|
góra |