Wyważanie śmigiel

ZAGADNIENIE:

Artykuł opisuje sposób w jaki przygotowuję śmigła do montażu w modelach z napędem elektrycznym. Proces opiszę na przykładzie śmigieł do modelu ESA kategorii WW1 Albatros D.III.
Przez długi czas nie wyważałem śmigieł do swoich modeli - częściowo dlatego, że nie czułem takiej potrzeby, a częściowo dlatego, że kupowałem śmigła małej średnicy, których jakość wykonania była zadowalająca.

Do konsekwencji używania niewyważonych śmigłem możemy zaliczyć: wyczuwalne wibracje modelu, nieprzyjemny dźwięk, szybsze zużycie łożysk silnika i to co najistotniejsze: spadek sprawności całego napędu. Dlatego każdego chcę zachęcić do wyważania śmigieł lub nawet samej wyrywkowej kontroli jakości śmigieł.

PRZYGOTOWANIE ŚMIGIEŁ:

W modelach ESA kat. WW1 używam śmigieł 11x4.7" mocowanych do piasty silnika z osią. Moje doświadczenie wskazują, że najlepszym wyborem były śmigła firmy APC, które są zdecydowanym faworytem jakości wykonania - one w zasadzie nie wymagają wyważania. Jednak latanie w zawodach AirCombat jest urazowe i jednego dnia zdaża mi się połamać nawet 6 śmigieł, dlatego szukałem tańszej alternatywy. Wybrałem podobne śmigła, firmy Tower Pro, które są około 3-4 razy tańsze, ale za to jakość wykonania pozostawia wiele do życzenia (a ta również zależy od partii na jaką trafimy).

Piasta na którą montuję śmigło ma oś z gwintem M6, otwór w śmigłach TP jest znacznie mniejszy, więc konieczne jest jego rozwiercenie. Aby zwiększyć precyzję wiercenia używam wiertarki stołowej i specjalnie przygotowane klocka drewnianego, w który wkładam śmigło.

Wkładam śmigło i wiercę otwór. Używam wiertła o średnicy 0,5mm większej niż oś piasty. Mniejszy otwór może spowodować, że nie uda nam się założyć prawidłowo śmigła (pamiętajmy o tym, że osiowość śmigła wyznaczają nam pierścienie centrujące śmigła a nie otwór w śmigle!). Wywiercenie większego otworu osłabi nam niepotrzebnie śmigło.

Podczas wiercenia przytrzymuję mocno śmigło (uwaga na palce!) i powoli opuszczam wiertło. Używam małych obrotów wiertarki, aby nie przegrzać śmigła.

Po wywierceniu otworu, śmigło zakładam na oś wyważarki, wykorzystując pierścień centrujący.

Śmigło umieszczam w wyważarce - polecam wyważarki magnetyczne, w których opory ruchu są najmniejsze.

Ustawiam śmigło w pozycji poziomej, czekam chwilę i sprawdzam, która łopata śmigła opada.

Łopata, która opadła jest cięższa - oznacza to, że ją będziemy szlifować, aby zmniejszyć jej masę. W zależności od tego jak szybko śmigło się obracało możemy oszacować ile materiału należy zebrać.
Najpierw zbieram materiał papierem ściernym o gramaturze około 60, potem używam papieru 120 a na sam koniec, do wyrównania powierzchni papier około 180-240.

Po kilkunastu sekundach szlifowania śmigło ponownie zakładamy na wyważarkę i sprawdzamy która łopata wymaga dalszego szlifowania. Szlifujemy aż do momentu gdy prędkość opadania śmigła będzie bardzo mała - na tym etapie zmieniamy papier ścierny, na drobniejszy.
Pierwsze śmigła mogą wymagać zakłądania na wyważarkę kilkanaście razy, jednak w miarę zdobywania doświadczenie może wystarczyć nawet trzykotne założenie śmigła.
Zdarzało mi się trafić tak źle wyważone śmigła, że przy początkowej masie ok. 15 gram, konieczne było usunięcie prawie 0,2g materiału z cięższej łopaty).

Naszym celem jest uzyskanie śmigła, które zawsze będzie wracać do położenia poziomego.
Jak śmigło po założeniu na wyważarkę zostanie w położeniu poziomym, najdrobniejszym papierem ściernym wygładzamy powierzchnię śmigła, zaokrąglamy krawędzie natarcia i usuwamy zadziory z krawędzi spływu.

Na koniec wkładamy śmigło raz jeszcze na wyważarkę - warto też obrócić smigło o 90 stopni względem osi wyważarki i upewnić się, że śmigło znajdzie się w położeniu poziomym. jeżeli dzieje się inaczej - może okazać się, że oś wyważarki jest krzywa i konieczna jest jej wymiana.

Efekt końcowy: wyważone śmigła, przygotowane do zawodów.